نسخه ۲۰۲۵ راهبرد امنیت ملی دولت ایالات متحده آمریکا با کاستن از وزن خاورمیانه، اولویت را به رقابت اقتصادی در هند و اقیانوس آرام می‌دهد و در عین حال، ایران را "نیروی اصلی بی‌ثبات‌کننده منطقه" می‌خواند. سند تازه امنیت ملی ایالات متحده ( نسخه ۲۰۲۵) تأکید می‌کند که خاورمیانه دیگر مرکز غالب سیاست خارجی واشنگتن نیست، هرچند منافع حیاتی مانند امنیت انرژی، آزادی کشتیرانی در تنگه هرمز و دریای سرخ و حمایت از شرکا پابرجاست.

در این چارچوب، جمهوری اسلامی به‌روشنی تهدید پایدار نظم منطقه‌ای توصیف شده و گفته شده که هم‌زمان، مسیر ترکیبیِ کاهش تمرکز بلندمدت بر منطقه، با ادامه فشارهای اقتصادی، امنیتی و دیپلماتیک علیه تهران پی گرفته می‌شود. به‌موازات این تغییر، محور اصلی راهبرد بر حفظ برتری اقتصادی آمریکا در آسیا، مدیریت رقابت با چین و تقویت شبکه‌های ائتلافی برای بازدارندگی تأکید دارد.

ایران در سند راهبردی ۲۰۲۵ آمریکا

در بخش خاورمیانه، ایران به‌عنوان "نیروی اصلی بی‌ثبات‌کننده" معرفی شده و ادعا می‌شود توان جمهوری اسلامی پس از اقدامات اسرائیل از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ و نیز عملیات آمریکا در ژوئن ۲۰۲۵ موسوم به "چکش نیمه شب" که هدف آن تضعیف برنامه هسته‌ای ایران عنوان شده، کاهش یافته است.

با این حال، این سند اعلام می‌کند واشنگتن بر "ثبات منطقه"، امنیت شرکا و تضمین آزادی کشتیرانی پافشاری می‌کند و فشار اقتصادی، امنیتی و دیپلماتیک علیه تهران را ادامه می‌دهد. مسیر تنوع‌بخشی به منابع انرژی و کاستن از وابستگی به نفت و گاز خلیج فارس نیز به‌عنوان بخشی از بازتعریف نقش جهانی آمریکا پی گرفته می‌شود.

محور آسیا و تایوان؛ بازدارندگی با تکیه بر برتری اقتصادی

سند جدید، آیندهٔ آسیا را حول معاملات تجاری، مسیرهای حمل‌ونقل و حفظ پیشتازی اقتصادی آمریکا چارچوب‌بندی می‌کند. دربارهٔ تایوان، بر "بازدارندگیِ منازعه، ترجیحاً با حفظ برتری نظامی" تأکید شده و تصریح می‌کند واشنگتن از هرگونه تغییر یک‌جانبه در وضعیت موجود در تنگهٔ تایوان حمایت نمی‌کند.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

وزارت دفاع تایوان از تقویت بازدارندگی جمعی استقبال کرده است، در حالی‌که پکن از واشنگتن خواسته با نهایت احتیاط به مسئله تایوان بپردازد و از تشویق استقلال‌طلبی پرهیز کند.

در همین فصل، از ژاپن و کرهٔ جنوبی به‌طور گذرا و عمدتاً از منظر افزایش هزینه‌ها و توان دفاعی یاد شده و نقش هند نیز در چارچوب همکاری اقتصادی و تداوم مشارکت در "کواد" (گفتگوی چهارجانبه امنیتی شامل چهار کشور آمریکا، ژاپن، هند و استرالیا) آمده است؛ غیبت تهدید موشکی کرهٔ شمالی و کمرنگ دیده‌شدن فیلیپین در این سند، مورد نقد برخی تحلیلگران قرار گرفته است.

فاصله‌گرفتن از دستورکار دموکراسی و بازتعریف زبان رقابت

در قیاس با سند ۲۰۱۷، عبارت‌پردازی‌های "رقابت قدرت‌های بزرگ" و تصویر چینبه‌عنوان "رقیب نظام‌مند" کم‌رنگ شده است. سند با تأکید بر اصل حاکمیت و پرهیز از مداخله، می‌گوید ایالات متحده به‌دنبال تحمیل الگوهای سیاسی به دیگران نیست و ترجیح می‌دهد روابط تجاری خوب و مسالمت‌آمیز را پی بگیرد. منتقدانی در واشنگتن این تغییر لحن را پایان دستورکار دموکراسی می‌خوانند و هشدار می‌دهند که این رویکرد صرفاً مصلحت‌گرایانه ممکن است جایگاه آمریکا را تضعیف کند.

تمرکز تازه بر نیم‌کرهٔ غربی؛ خوانشی شبیه دکترین مونرو

بخش محوری دیگر سند، چرخش راهبردی به نیم‌کرهٔ غربی و وعدهٔ مهار نفوذ رقبای "غیر مشترک المنافع" (غیر همسود) است. راهبرد می‌گوید واشنگتن با اتکا به قدرت اقتصادی، فناورانه و امنیتی خود، ائتلاف‌هایی در آمریکای لاتین شکل می‌دهد که به کاهش نفوذ بیرونی بر زیرساخت‌های کلیدی، بنادر و دارایی‌های راهبردی منتهی شود. برخی ناظران، این تاکید را ترجمان صریح رقابت آمریکا و چین در حیاط خلوت واشنگتن می‌دانند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

راهبرد امنیت ملی ۲۰۲۵ سندی الزام‌آور نیست، و بیش از آن که پیش‌بینی‌کننده عمل باشد، سیگنالی است به مخاطبان داخلی، متحدان و دشمنان. اما مسیر سیاسی دولت را نشان می‌دهد: بازدارندگی چین از مسیر برتری اقتصادی و شبکهٔ ائتلاف‌ها، سخت‌گیری بیشتر بر متحدان برای اقدام عملی، و تمرکز مضاعف بر نیم‌کرهٔ غربی. در برابر، منتقدان هشدار می‌دهند که کم‌رنگ‌کردن زبان دموکراسی و نگاه صرفاً تراکنشی به متحدان، می‌تواند به انزوای راهبردی و کاهش سرمایهٔ اعتماد بینجامد.